ساختار سازمانی:
مقدمه:
هر سازمان باید یک ساختار سازمانی منحصر به فرد منطبق با اهداف و استراتژی های خود داشته باشد. ساختار سازمانی قسمت های مختلف یک سازمان را تراز و با یکدیگر مرتبط میکند، بنابر این سازمان میتواند به حد اکثر عملکرد خود برسد. ساختار انتخابی توسط سازمان، بر موفقیت سازمان در اجرای استراتژی ها و اهداف سازمان تاثیر میگذارد.
همچنین متخصصان منابع انسانی باید ویژگی ها، مزایا و محدودیت های ساختارهای سازمانی مختلف را برای کمک به این همترازی شناخته و درک کنند. برای درک بهتر ساختر سازمانی و اهیت آن ابتدا تعریفی از سازمان و سپس تعریف دقیق تری از ساختار سازمانی و اهمیت آن ارائه شده است.
سازمان چیست؟
سازمان یک واحد اجتماعی از افراد است که به منظوردستیابی به مجموعه ای از اهداف جمعی، طراحی و مدیریت میشود.از آنجا که این سازمان ها، سیستم هایی باز هستند، و به شدت تحت تاثیر محیطی که در آن فعالیت میکنند.
هر سازمان، ساختار مدیریتی خاص خودش را دارد که روابط بین کارمندان، وظایفی که به آنها محول میشود، نقش ها، مسئولیت ها و اختیارات ارائه شده برای انجام وظایف مختلف را تعریف و کنترل میکند.
سازمانی که دارای ساختار مناسبی باشد، دارای هماهنگی موثری بین بخش های مختلف خود می باشد، چرا که ساختار سازمانی، ساختار کانال های ارتباطی را مشخص کرده، و توصیف میکند چگونه فعالیت های جداگانه افراد به یکدیگر متصل شده و ارتباط دارد.
ساختار سازمانی:
ساختار سازمانی سیستمی است که مشخص میکند چگونه فعالیتهای خاصی به منظور رسیدن به اهداف یک سازمان، هدایت میشوند. این فعالیتها میتوانند شامل قواعد، نقشها، و مسیولیت باشند.ساختار سازمانی همچنین مشخص میکند که چگونه اطلاعات بین سطوح شرکت جریان مییابد.
به عنوان مثال، در یک ساختار متمرکز، تصمیمات از بالا به پایین جریان دارند، در حالی که در یک ساختار غیر متمرکز، قدرت تصمیمگیری در میان سطوح مختلف سازمان توزیع میشود.ساختار سازمانی رفتاری را تعیین میکند که درآن، نقش ها، هویت ، قدرت و مسئولیت های مختلف به افراد مختلف تخصیص داده شده و اداره میشوند، همچنین چگونگی جریان اطلاعات بین سلسله مراتب مختلف سازمان را به تصویر میکشد.
ساختارهای سازمانی معمولا در بعضی از انواع نمودار یا نمودار مانند یک هرم نشان داده میشوند، که در آن قدرتمندترین اعضای سازمان در بالا مینشینند، در حالی که آنهایی که کمترین مقدار قدرت را دارند در پایین قرار دارند داشتن یک ساختار سازمانی به شرکت اجازه میدهد تا کارآمد و متمرکز باقی بمانند.
ساختار های سازمانی متداول:
مدیریت سازمان باید به طور جدی در نظر بگیرد که چگونه ساختار سازمان به چه صورت باید باشد برخی از معیار های کلیدی که باید در نظر گرفته شوند به شرح زیر هستند:
- اندازه سازمان
- ماهیت کسبوکار کار
- اهداف و استراتژی کسبوکار برای رسیدن به آنها
- محیط سازمان
انواع ساختار سازمانی:
ساختار عملیاتی:
اولین و راج ترین ساختار سازمانی، یک ساختار عملکردی است که به آن به عنوان یک ساختار سازمانی بروکراتیک نیز اشاره میشود و یک شرکت را براساس تخصص نیروی کار خود تجزیه و تحلیل میکند. اکثر کسبو کارهای کوچک و متوسط، ساختار سازمانی عملکرید را در سازمان خود پیاده کرده و به کار میگیرند. تقسیم شرکت به بخش های مختلف شامل بازاریابی، فروش و عملیات، استفاده از یک ساختار سازمانی عملیاتی است.
ساختار چند بخشی:
این نوع از ساختار سازمانی در میان شرکت ها و واحد های تجاری بزرگ رایج است. شرکتی که از این نوع ساختار سازمانی استفاده میکند، تیم رهبری خود را براساس محصولات، پروژه ها یا شرکت های مربوط به ان اداره میکند. یک نمونه خوب از این ساختار جانسون و جانسون است. این شرکت با داشتن هزاران محصول و خط تجارت ، ساختار خود را تشکیل می دهد بنابراین هر واحد تجاری به عنوان شرکت خود با رئیس جمهور خود فعالیت می کند.
ساختار سلطنتی:
این ساختار در بسیاری از سرکت های نوپا مورد استفاده قرار میگیرد. همانطور که از نام آن مشخص است، در اینساختار کارمندان از استقلال زیادی بروردار هستند، این نوع از ساختار سازمانیو پیاده سازی آن در شرکت به روند اجرای پروژه ها سرعت میبخشد.
ساختار ماتریسی:
ساختار ماتریسی کم استفاده ترین ساختار سازمانی است. این ساختار، ساختاری بسیار گیج کننده بوده و کارمندان را به بخش های مختلف تقسیم میکند. در این حالت ممکن است کارمندی در هر دو بخش فروش و خدمات وظایفی داشته باشد.
مزایای داشتن یک ساختار سازمانی مناسب در سازمان:
قرار دادن یک ساختار سازمانی در محل میتواند برای یک شرکت بسیار مفید باشد. ساختار نه تنها سلسلهمراتب یک شرکت را تعریف میکند، بلکه به شرکت اجازه میدهد تا ساختار پرداختی برای کارمندان خود را مشخص کند. با قرار دادن ساختار سازمانی در محل، شرکت میتواند در مورد درجه و میزان حقوق و دستمزد برای هر موقعیت شغلی تصمیمی گیری کند. ساختار سازمانی همچنین عملیاتها را کارآمدترمیسازد. شرکت با جدا کردن کارمندان و وظایف محول شده به آنها در بخشهای مختلف میتواند عملیات مختلفی را بصورت یکپارچه انجام دهد.
سخن آخر نیمو:
انتخاب ساختار سازمانی متناسب با اهداف و استراتژی های سازمان امری حیاتی برای سازمان است چرا که یک ساختار سازمانی مناسب، سازمان را در رسیدن به اهدافش یاری کرده و به اجرای فرآیند ها سرعت میبخشد. این مسئولیت خطیر با کمک افرادی خبره و با تجربه در انجام آن همچنینی با کمک مدیر عامل سازمان و بخش منابع انسانی انجام میشود. موتور توسعه نیمو با تیم منابع انسانی خبره و افراد متخصص و حرفه ای در زمینه تشکیل ساختار سازمانی یک شرکت، شما را یاری میکند تا مناسب ترین و بهترین ساختار سازمانی را باری پیشبرد اهدفتان انتخاب کنید.